Ondanks het tumult van de voorbije maanden heeft zich een relatieve coherentie geïnstalleerd, wat betekent dat activaklassen met vergelijkbare kenmerken ook min of meer gelijk presteren.
De historische hiërarchie van het koppel rendement-risico is echter niet meer van toepassing. De curve van de efficiënte grens van een gediversifieerde portefeuille is vervormd.
Op wereldwijde schaal leveren de vaak parallel evoluerende investment grade kredieten en overheidsobligaties zo’n 18% in sinds begin dit jaar (los te koppelen van een Europese privé-schuld die het met -13,5% beduidend beter doet). Eveneens op wereldschaal bieden positief gecorreleerde activa zoals aandelen (die opnieuw instromen noteren – de sterkste sinds 35 weken) en high yield (vierde week op rij van positieve instroom) beter weerstand (respectievelijk – 17% en 14,5%).
Ondanks hun gebruikelijke volatiliteit en hun zeer sterke gevoeligheid voor de Chinese economische activiteit, blijven grondstoffen de belangrijkste winnaars (behoudens de dollar) van dit werkelijk buitengewone jaar.
Zij noteerden vorige week de sterkste wekelijke instroom sinds zes maanden en zijn goed op weg om hun succes van 2021 (+46,3% volgens de door Bank of America en Bloomberg gecompileerde gegevens) te herhalen met nogmaals een uitzonderlijke prestatie (+35% sinds het jaarbegin). In tegenstelling tot financiële activa lopen de prestaties van deze activaklasse sterk uiteen, wat herinnert aan de ermee gepaard gaande risico’s. Dit jaar nemen de sterk gestegen landbouwproducten de vedetterol over van industriële en edelmetalen en zelfs van olie, die alleen vorige vrijdag al een terugval van 5% lieten optekenen.
Zullen ze nog lang weerstand bieden aan het recessierisico dat toeneemt naarmate de Amerikaanse indicatoren terugplooien (daling van de industriële productie en van de verkoop van woningen, opvering van de wekelijkse werkloosheidsaanvragen …)? Kunnen ze het hoofd bieden aan het orakel van de omgekeerde rentecurve die haar hoogtepunt bereikt (nooit was de rendementskloof tussen 10 jaar en 2 jaar zo negatief sinds februari 1982)?
Alles zal afhangen van de talrijke bepalende factoren voor grondstoffen: kracht van de dollar (de dollarindex leverde al 8% in sinds de laatste hoogtepunten van september), snelheid van de heropening van China als voornaamste consument en invoerder, voorraadniveaus, steeds volatielere geopolitieke en klimaatomstandigheden.
De laatste aankondigingen door de Chinese communistische partij over een nakende opheffing van de coronabeperkingen versterken de appetijt van de beleggers voor de metalen die het meest gecorreleerd zijn met de Chinese economische activiteit. Voor koper zagen we al een terugkoopgolf van verkoopposities.
Elektrische infrastructuur, hernieuwbare energieproductie en elektrificatieprojecten in de transportsector zijn belangrijke koperverbruikers en werden niet onderbroken door het zero-covidbeleid. Integendeel, ze waren prioritair in de economische relanceplannen van de partij en konden zo de terugval in de vastgoedactiviteit compenseren en de Chinese onshore voorraden terugbrengen tot hun laagste niveau in 15 jaar.
Met het herstel van de verwerkende en industriële activiteit (als grote gasverbruiker) naarmate de mobiliteit terugkeert naar een normale situatie (grotere vraag naar brandstof) zal wellicht ook de vraag naar energie in China fors stijgen terwijl dat land een belangrijke invoerder van LNG is…
Het evenwicht tussen vraag en aanbod wordt overigens bedreigd door de toenemende risico’s rond een aantal olieproducerende landen: Rusland, Iran, Irak, Libië … terwijl de OPEC duidelijk te kennen heeft gegeven de prijzen te willen ondersteunen via opeenvolgende productieverlagingen.
Europa kon zijn gasreserves dan wel heropbouwen, het koudste van de winter moet nog komen en de voorraden van grondstoffen blijven in het algemeen lager dan gebruikelijk in de westerse wereld. Het valt te vrezen dat de prijzen niet meer zoals in het verleden zullen convergeren naar de gebruikelijke niveaus door toedoen van een terugval van de economische activiteit.
Toch leverde de olieprijs vorige week meer dan 5% in op de New York Mercantile Exchange, waarmee een derde van de jaarprestatie verdampte tegen een achtergrond van een opstoot van het aantal coronabesmettingen in Peking.
Dit neemt niet weg dat de klimatologische en geopolitieke spanningen, de investeringen in hernieuwbare energie en in de herlokalisering van productiefactoren naarmate het concept van globalisering wegebt, structurele en blijvend opwaartse tendensen voor grondstoffen in de hand werken.
De bevoorrading met landbouwproducten en zeldzame aardmetalen (onmisbaar voor de productie van halfgeleiders) zal misschien meer dan in het verleden de strategische machtsuitdaging blijven naarmate wordt teruggekeerd naar een moderne en meer gecentraliseerde Staat zoals we in China zien sinds de bevestiging van Xi Jinping aan het hoofd van de partij, maar ook in het Westen sinds democratische regeringen opnieuw hun rol opnamen van Verzorgingsstaat tegenover corona.
Voor beleggers ziet het ernaar uit dat om zich in te dekken tegen inflatie of om hun portefeuille te diversifiëren, een redelijke allocatie van hun vermogen (tussen 5 en 10%) in reële activa die gedecorreleerd zijn van de traditionele financiële instrumenten, zinvol zal zijn voor de komende jaren of zelfs decennia.
