4% bruto laat grootbanken ver achter zich
Het is stil geworden rond het gemiddelde rendement op spaarrekeningen en de onvrede over de gebrekkige vergoeding lijkt te zijn verdwenen. Nochtans is er weinig veranderd: grootbanken boeken nog steeds recordwinsten (kijk maar eens naar hun beurskoersen), dankzij onder meer het grote verschil tussen hetgeen ze zelf bieden en wat ze van de Europese Centrale Bank krijgen, namelijk 4%. Trade Republic blijft ondertussen volharden in de boosheid en biedt zijn klanten die 4% wel en dat is meteen, zelfs na aftrek van de roerende voorheffing van 30%, zowat het hoogste rendement op spaargeld op de Belgische markt vandaag.
Honkvast
Momenteel staat nog altijd meer dan 300 miljard EUR op Belgische spaarrekeningen, dat is meer dan de helft van het jaarlijkse Belgische BBP. Een aanzienlijke oorlogskas die al jaren rond dat niveau hangt. Nog opvallender is dat ruwweg twee derden daarvan bij de vier Belgische grootbanken en slechts een derde bij de overige kleinere financiële spelers, zo’n 25-tal, zit. Opvallend omdat de gemiddelde rentevergoeding op de gemiddelde spaarrekening bij het viertal slechts rond de 0,5% à 1% bedraagt. Op 200 miljard EUR wordt er met andere woorden nauwelijks een rendement gerealiseerd. Reken maar het verschil uit wanneer Trade Republic 4% (zie verder) op dit volledig bedrag zou kunnen uitkeren. Het verschil staat te lezen in de kwartaalrapporten van de banksector, waarin recordwinstcijfers staan af te lezen!
En desondanks lijkt het geld bij de 4 grootbanken te zijn vastgelijmd: er is geen beweging in te krijgen. Hoe valt die honkvastheid van de Belgische spaarder en de gebrekkige wil om van bank te veranderen eigenlijk te verklaren? Dat is des te opmerkelijker aangezien de gemiddelde Belgische spaarder vrij actief spaart maar passief blijft wanneer het op het veranderen van bank aankomt en zich geen zorgen lijkt te maken over het veel te lage rendement. Het komt bij de meeste spaarders zelfs niet in hen op om ergens anders te kijken. Nochtans is zelf het heft in handen nemen de oplossing volgens Cristine Lagarde, de voorzitster van de Europese Centrale Bank (ECB), als je vindt dat je rentevergoeding te laag ligt. Ooit liet ze optekenen dat er voldoende concurrentie in de banksector is.
De redenen om te blijven zitten, zijn vooral de eerder aangestipte passiviteit en tevens een gebrekkige financiële kennis waardoor men precies geneigd is om passief te blijven. Die passiviteit is eerder gemakszucht. Van jongsbeen wordt men klant bij een (groot)bank en daarna sluit men er de hypotheeklening en andere contracten af en blijft men zitten. Men wil kort samengevat geen moeite doen om nieuwe stappen te zetten. Het is vandaag nochtans niet echt moeilijk om van bank te veranderen of gewoon een andere rekening te openen. En hoewel er steeds meer jongeren zijn die kritisch staan tegenover hun bank en geldzaken, gaat deze ommezwaai veel te traag.
Overzicht markt
Veranderen van bank loont nochtans de moeite want op een bedrag van 10.000 EUR is 1% op jaarbasis goed voor een extra 100 EUR. Kijken we naar de aanbiedingen op de Belgische markt van spaarrekeningen dan kunnen we niet anders dan vaststellen dat de verschillen oplopen en praktisch gezien kan dit effectief enkele honderden euro’s verschillen. Op de Belgische markt zijn zo’n 75 spaarrekeningen beschikbaar en de totale intrest die er kan op gerealiseerd schommelt tussen 0,4% en 3,15%. En de totale intrest is de optelsom van de basispremie en de getrouwheidspremie die een traditionele Belgische spaarrekening naar voor schuift. Dit betekent echter niet dat die totale intrest verworven is vanaf dag 1 die men spaart. En daarenboven zijn aan de spaarrekeningen met de hoogste totale intrest vaak voorwaarden verbonden zoals een minimum- of maximuminleg of een bepaalde periode waarbij het geld op de rekening moet blijven. Dit alles maakt het vergelijken er niet makkelijker op.
Als we kijken naar het lijste van de meest gulle spaarrekeningen dan zien we vooral spaarrekeningen met een hoge getrouwheidspremies (1,20% basisrente + 1,80% getrouwheidspremie) of (1,40% basisrente + 1,75% getrouwheidspremie). Deze getrouwheidspremie wordt enkel verworven als het spaargeld telkens 1 jaar op de rekening blijft. Haalt men al dan niet noodgedwongen geld af tijdens het jaar dan is deze premie verloren. Op dergelijke spaarrekeningen bent u verplicht voor een langere tijd te blijven sparen (meer dan 3 jaar zonder het spaargeld aan te raken). Daarnaast zijn er ook spaarrekeningen met een hogere basisrente (rente begint te lopen vanaf dag 1) en een lagere getrouwheidspremie. De totale intresten van de meest gulle spaarrekeningen schommelen rond de 2% (1,60% + 0,40% bijvoorbeeld) met één uitschieter van 2,8% (2% + 0,80%).
Extra reden om niet van bank te veranderen
Kijken we meer in detail naar de rentevergoeding op die spaarrekeningen dan verloopt de betaling van de rente eigenlijk niet op een billijke wijze. De basisrente wordt op 1 januari van elk jaar betaald en de getrouwheidspremie wordt elk kwartaal betaald, maar voor een bedrag dat 12 maanden lang onveranderd op de rekening heeft gestaan. Dit is niet correct omdat banken elke dag worden betaald door de ECB op het geld dat ze bij hen deponeren. Waarom betalen Belgische banken geen maandelijkse rente aan hun klanten?
En hiermee zijn we bij een andere reden gekomen waarom bankklanten niet snel van bank zullen veranderen: de getrouwheidspremie. België is samen met Hongarije het enige land in Europa dat met een getrouwheidspremie werkt. En het moedigt spaarders aan om honkvast te blijven want van zodra ze spaargeld wegnemen, verliezen ze die getrouwheidspremie ofwel moet men echt uitrekenen wanneer welk bedrag werd gestort en exact 1 jaar na de storting, wanneer de premie effectiefs is verworven, het geld wegnemen. Maar wie doet dit of houdt dit bij? De getrouwheidspremie dwingt spaarders met andere woorden bij hun bank te blijven, anders verliezen ze een deel van de rentevergoeding op hun spaargeld.
Meteen hoogste tarief
Als we het aanbod van Trade Republic, namelijk een rentevergoeding van 4% bruto (2,8% netto na aftrek van de roerende voorheffing omdat het over een niet-gereglementeerde spaarrekening gaat), tegenover het marktaanbod zetten dan is dit het meest aantrekkelijke. En waarom? Omdat dit aanbod eigenlijk enkel bestaat uit een basisrente en de rentevergoeding meteen begint te lopen en er geen getrouwheidspremie bij is gemoeid. Dit zorgt voor een veel grotere flexibiliteit voor de spaarder. Wordt er geld opgenomen? Geen nood, van zodra het geld terugkomt, levert het meteen weer evenveel op. Bij de traditionele spaarrekening is dat, zoals hierboven uitgelegd, niet het geval. De rentevergoeding wordt ook maandelijks uitgekeerd, waardoor deze bedragen ook telkens rente genereren als ze op de rekening blijven staan.
