Alexis Bienvenu, Fund Manager, La Financière de l’Echiquier.
De Amerikaanse economie toonde zich de afgelopen jaren verrassend sterk. In 2023 groeide ze met 2,5% en de prognoses voor 2024 worden keer op keer naar boven bijgesteld tot nu al 2,4%. In Europa en China bleef de groei in diezelfde periode daarentegen teleurstellend laag en onder het langetermijngemiddelde.
Over een aantal redenen voor die sterke prestatie zijn de meeste waarnemers het eens: een hoge arbeidsproductiviteit, overwicht in digitale innovatie, omvangrijke budgettaire stimuli, een flexibele arbeidsmarkt, sterke consumptiebehoefte enz.
Eén factor is echter meer omstreden: de economische impact van zowel legale als illegale immigratie. De komende presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten zullen deels draaien rond dat thema, dat verdeeldheid zaait en volgens een recente peiling van Gallup de afgelopen drie maanden is uitgegroeid tot een van de belangrijkste bekommernissen van de Amerikanen.
Economisch bekeken lijdt het geen twijfel: zonder migratie zou de glans van het Amerikaanse mirakel snel verbleken. Om te beginnen zou volgens het Census Bureau de bevolking in het land onmiddellijk beginnen te krimpen. Dat zou een rem zetten op de potentiële groei, zoals we al zien in Japan, Duitsland, Italië, China … en gezien de recent sterk gedaalde geboortecijfers1 binnenkort mogelijk ook in Frankrijk.
Het Congressional Budget Office, dat dankzij zijn samenstelling over partijgrenzen heen goed uitgebalanceerde prognoses maakt, verwacht bovendien dat de Amerikaanse beroepsbevolking in de komende tien jaar door immigratie met 5 miljoen werknemers zal aangroeien. Die zullen volgens diezelfde instantie voor 7.000 miljard dollar bijdragen aan de bbp-groei en 1.000 miljard inkomstenbelastingen betalen: een broodnodige geldstroom voor een overheid die worstelt met een torenhoge staatsschuld.
Tot slot blijkt uit een aantal studies2 dat in de nasleep van de coronacrisis de immigratie, die heel sterk is opgeveerd toen Joe Biden aan de macht kwam, ademruimte heeft gecreëerd op de extreem krappe arbeidsmarkt, die anders met sterk stijgende loonkosten de inflatie nog meer zou hebben aangewakkerd. Op een indirecte manier heeft migratie er zo voor gezorgd dat de Amerikaanse Federal Reserve de financiële omstandigheden voor alle Amerikanen niet nog sterker hoefde te verkrappen.
Ook aan de consumptiezijde profiteert de economie van de instroom van migranten. Time Magazine schat bijvoorbeeld dat immigratie dit jaar 0,2% extra groei van de consumptiebestedingen zal genereren3.
Die cijfers bevestigen dat het Amerikaanse mirakel in grote mate schatplichtig is aan immigratie, wat eigenlijk al het geval is sinds de begindagen van het land. Dat het thema toch zoveel controverse oproept, heeft te maken met andere factoren. De instroom van migranten vergroot volgens een artikel van de American Economic Association4 met name de concurrentie tussen nieuwkomers en de autochtone bevolking voor laaggeschoolde banen. De prijs van de hogere groeicijfers is dus meer concurrentie tussen werknemers.
Grenzen roepen natuurlijk ook nog andere fundamentele vragen op, met name op cultureel, religieus, geopolitiek en sociaal vlak, maar alleen al vanwege de economische impact zal het migratiebeleid dat de Verenigde Staten na de presidentsverkiezingen gaan voeren voor een groot deel bepalend zijn voor het lot van de Amerikaanse economie – en dus ook van de wereldeconomie.
1 Démographie en France : conséquences pour l’action publique de demain, Institut Montaigne, augustus 2023.
2The Role of Immigration in U.S. Labor Market Tightness, Federal Reserve Bank of San Francisco, 2023.
3 Immigration Is Powering the U.S. Economy, Time, april 2024.
4 The Labor Market Impact of Immigration: Job Creation versus Job Competition, Christoph Albert, American Economic Journal, januari 2021.
