De rentecurve is een curve die de relatie tussen korte- en langetermijnrente weergeeft. Als vuistregel geldt dat kortetermijnrente lager is dan langetermijnrente. In dit geval is de curve normaal. Soms kan deze curve afvlakken en zelfs invers worden.
Deze curve toont op dezelfde grafiek de relatie tussen de rendementen van obligaties uitgegeven door dezelfde emittent, afhankelijk van hun looptijd.
Waarom is het interessant om naar deze rentecurve te kijken? Waarom verwijzen economen en strategen er vaak naar? Deze curve is een leidraad in economische en financiële termen omdat de vorm die hij aanneemt bij bepaalde obligaties informatie geeft over de verwachtingen van beleggers over het wanbetalingsrisico van de emittent. Deze curve geeft ook informatie over het verwachte inflatieniveau en de toekomstige rentetarieven. De vorm van de rentecurve is daarom een indicator voor de economische en financiële gezondheid.
Verschillende vormen
Dit zijn de verschillende vormen die de rentecurve kan aannemen:
Wanneer is de curve normaal?
In een stabiele economische omgeving met lage inflatie en een houdbare staatsschuld is de rentecurve normaal. Dit betekent dat de obligatierente stijgt naarmate de effecten langer lopen. Dit is een gezonde situatie: de rente stijgt naarmate de looptijd van obligaties langer wordt. Het risico op lange termijn is groter omdat het risico op gebeurtenissen die het risico van de emittent kunnen beïnvloeden, toeneemt met de tijd. Hoe langer de looptijd, hoe hoger het niveau van de rente en het verwachte inflatiepercentage. De risicopremie die beleggers vragen is daarom hoger.
Waarom wordt de curve soms invers?
Als de curve omkeert, betekent dit dat de rente voor dezelfde emittent op korte termijn hoger is dan op lange termijn. Een dergelijke inversie zien we wanneer de inflatie hoog is en centrale banken gedwongen worden om de korte rente te verhogen. Dit betekent dat de economie oververhit raakt en dat de stijging van de korte rente kan leiden tot een economische vertraging. Deze situatie doet vrezen voor een recessie op de middellange termijn.
Soms wordt de curve vlakker. Wat betekent dit?
Dit betekent dat de langetermijnrente daalt en het kortetermijnniveau nadert, wat a priori niet normaal is. Aangenomen wordt dat deze afvlakking vaak het gevolg is van het monetaire beleid of de verwachtingen van economische agenten met betrekking tot inflatie of de financiële gezondheid van de emittent. Als ze verwachten dat de inflatie zal dalen, zullen ze minder gretig zijn in termen van langetermijnrendement en genoegen nemen met een lagere langetermijnrente. Een emittent met een betere financiële gezondheid kan ook lagere rentevoeten bieden voor langere looptijden. Het versoepelingsbeleid van de centrale banken heeft ook een overvloed aan liquiditeit op de markten aangemoedigd, en deze toevloed van liquiditeit heeft ervoor gezorgd dat de rentecurve vlakker is geworden.
Waarom wordt de rentecurve soms steiler?
Af en toe trekt de rentecurve recht en wordt het bijna een rechte lijn. De langetermijnrente is daarom aanzienlijk hoger dan normaal. In dit geval is het een veeg teken: beleggers vrezen voor hun langetermijnbeleggingen en eisen een hogere risicopremie, waardoor de langetermijnrente verder stijgt. Beleggers kunnen ook bang zijn voor de opstoot van inflatie, een verslechtering van de situatie in het land als de emittent een overheid is, of een verslechtering van zijn financiële situatie.
De rentecurve is een indicator die de verwachtingen van economische spelers weergeeft.