Naast prestaties moeten beleggers zich ook zorgen maken over de volatiliteit van hun beleggingen. De volatiliteit van een activaklasse vertegenwoordigt de variatie, de instabiliteit van de prijs over een bepaalde periode. Volatiliteit wordt gebruikt om de mate van risico van een actief te bepalen en te meten.
Wiskundige formule
De berekening van deze risicograadmeter is gebaseerd op een wiskundige formule die een benadering van de volatiliteit bepaalt op basis van trends in het verleden van het actief om de toekomstige volatiliteit te bepalen. Deze formule gebruikt de standaardafwijking van historische prijsvariaties over een bepaalde periode (bijvoorbeeld één jaar of drie jaar). Over het algemeen wordt de volatiliteit op jaarbasis sinds de oprichting van het fonds gebruikt.
Volatiliteit analyseert hoe het fonds zijn jaarlijkse prestaties heeft behaald. Is het door sterke stijgingen of dalingen van dag tot dag? Of, integendeel, schommelt de aandelenkoers slechts lichtjes en presteert ze gelijkmatiger?
Volatieler, risicovoller
Over het algemeen zullen beleggers de voorkeur geven aan een belegging die slechts licht schommelt boven een fonds dat dezelfde prestaties behaalt, maar schommelt als een achtbaan.
Het is daarom begrijpelijk dat de meest volatiele fondsen of activa het meest risicovol zijn. Als een fonds onderhevig is aan relatief grote dagelijkse of wekelijkse schommelingen, bestaat het risico dat de koers tegen het einde van het jaar aanzienlijk afwijkt van de beginkoers.
Bij het maken van hun beleggingskeuzes moeten beleggers niet alleen kijken naar de prestaties van een fonds, maar ook naar de volatiliteit. Hij zal daarom op zoek gaan naar fondsen die bij een bepaald rendement het minst volatiel zijn, dat wil zeggen het minst riskant, in vergelijking met andere fondsen die hetzelfde rendement bieden maar met een grotere volatiliteit.
Evolutie in de tijd
Volatiliteit varieert in de tijd. Aangezien volatiliteiten worden berekend op basis van historische gegevens, geven ze een indicatie van de mate van toekomstig risico, maar dit is slechts een indicatie. Fondsen met een volatiliteit van minder dan 5% zijn meestal defensieve (voorzichtige) fondsen. Fondsen met een volatiliteit tussen 5% en 9% worden als gematigd risicovol beschouwd, terwijl fondsen met een volatiliteit van meer dan 9% als dynamischer en dus risicovoller worden beschouwd.
Volatiliteit kan ook worden gemeten met behulp van de bètavolatiliteitscoëfficiënt. Deze coëfficiënt meet het risiconiveau van een fonds of aandeel door het te vergelijken met het risiconiveau van een beursindex of vergelijkbare effecten. Als we bijvoorbeeld zeggen dat de bèta van een aandeel 0,7 is, betekent dit dat de koers gemiddeld 0,7% is veranderd, terwijl de index over dezelfde periode gemiddeld 1% is veranderd. Bèta vertegenwoordigt dus de gevoeligheid van de prijs van een waardepapier voor de gevoeligheid van de markt, vertegenwoordigd door de benchmarkindex. Een bètacoëfficiënt van minder dan 1 betekent dat het aandeel minder zal dalen dan de markt, terwijl een bètacoëfficiënt van meer dan 1 betekent dat het aandeel meer zal dalen dan de markt, omdat het gevoeliger is voor bewegingen dan de index.
