Pierre Pincemaille, Algemeen Secretaris van Gestion DNCA Investments.
Giuliano da Empoli schrijft in De Kremlinfluisteraar, zijn boek over het hedendaagse Rusland: “macht is als de zon en de dood, ze kan zichzelf niet in de ogen kijken. Zeker in Rusland”. Misschien is dat de reden waarom de Amerikaanse president telefonisch contact heeft opgenomen met zijn Russische tegenhanger, alvorens zijn gezanten naar Riyad te sturen om de minister van Buitenlandse Zaken te ontmoeten op neutraal terrein.
In lijn met zijn bijzondere stijl brak Donald Trump met de methode van zijn voorganger door de Europeanen te passeren. En hij hield niet alleen de Oekraïense president buiten zijn unilaterale discussie met Rusland, maar werd ook zijn grootste criticus, door hem zelfs incompetent te noemen.
Trump heeft op z’n minst de verdienste dat hij duidelijke taal spreekt en heeft hem de rekening al gepresenteerd. Een rekening die de Engelse krant The Telegraph kon inkijken: de Verenigde Staten vragen van Oekraïne de exclusieve en ‘eeuwigdurende’ rechten op ‘minerale, olie- en gasbronnen, havens en andere infrastructuur’. In totaal heeft Trump het gevraagde bedrag vastgelegd op 500 miljard dollar, afgezet tegen de vijf door het Congres goedgekeurde steunpakketten ter waarde van 175 miljard dollar, waarvan 70 werd betaald aan Amerikaanse wapenbedrijven …
Naast de onderhandelingen die de dealmaker met Oekraïne heeft aangevat, met als doel toegang te krijgen tot zeldzame aardmetalen waarvan China de productie volkomen domineert**, zou een staakt-het-vuren ruimere gevolgen hebben voor de Europese economie en de energiemarkten.
De ontmoeting op dinsdag 18 februari in Riyad bracht de drie grootste olieproducenten ter wereld gewoon samen. Maar afgezien van de symboliek hebben deze drie spelers weinig gemeen: het streven van Trump om de prijs van het zwarte goud te verlagen is volledig in strijd met de belangen van Rusland en Saoedi-Arabië, voor wie olie-inkomsten van levensbelang zijn. We zullen tijdens de volgende vergadering van de OPEC+ zien of Trump even overtuigend is als met Colombia en Mexico. Tezelfdertijd heeft het Internationaal Energieagentschap de wereldwijde vraag voor dit jaar opgetrokken tot 104 mb/dag, wat het verwachte overschot mechanisch vermindert tot 0,5 mb/dag, net als de noodzaak om de productie door het kartel op peil te houden.
De gasprijs van zijn kant is geregionaliseerd met historisch grote prijsverschillen tussen de Europese (FTT), Amerikaanse (Henry Hub) en Aziatische (JKM) zones. De export van Russisch gas via pijpleidingen, die ongeveer een derde van het Europese verbruik vertegenwoordigt, is sinds het begin van het conflict met 90% gedaald (Nord Stream 1 en 2 lagen stil, net als de stromen via Oekraïne). Hoewel de terugkeer van deze volumes economisch verantwoord is voor alle partijen, is de kwestie in de eerste plaats van politieke aard.
Naast het gunstige effect van een lagere gasprijs voor de Europese industrie en huishoudens, kan een staakt-het-vuren worden beschouwd als een positieve vraagschok voor de economie van de zone, via een stijging van het consumentenvertrouwen, een stijging van de defensie-uitgaven en een wederopbouw van het land. Ter illustratie: Goldman Sachs verwacht een impact op het bbp van 0,2% bij een beperkt staakt-het-vuren en 0,5% bij een duurzamere vrede.
Beleggers hebben niet lang gewacht om deze potentiële positieve effecten te verwerken via een daling van de risicopremie voor de Europese aandelenmarkten. Het resultaat is dat de Europese defensiesector sinds de inauguratie van Trump beter presteert dan de mag7 en dat de instroom vorige week de grootste was sinds februari 2022 (4 miljard dollar volgens EPFR).
Deze aanpassing moet echter worden gezien in het licht van de terugtrekking van in totaal 15% van de activa uit de in Europese aandelen belegde fondsen sinds het begin van het conflict. Bij een sterkere terugkeer van de stromen zouden kleine en middelgrote kapitalisaties waarschijnlijk de grote winnaars zijn, aangezien beleggers dit segment de voorbije jaren links lieten liggen …
* Make Europe Outperform Again
** China heeft een marktaandeel van minstens 95% voor de volgende metalen: Yttrium, dysprosium, gadolinium, terbium en ytterbium.
