Thomas Planell, Beheerder – Analist DNCA Investments
In 1946 deed de eerste volledig elektronische computer (de ENIAC) 5000 bewerkingen per seconde. Hij woog 27 ton, verdeeld over 63 vierkante meter. In 2023 werd Frontier de eerste supercomputer die de exaflopbarrière doorbrak met een quintiljoen (een 1 met dertig nullen erachter) berekeningen met zwevendekommagetallen per seconde. Hij neemt 680 vierkante meter in beslag en kost 600 miljoen dollar, iets minder dan het dubbele van de prijs van de nieuwste fotolithografiemachine van ASML. Hij zal echter al snel worden ingehaald door Aurora, waarna het mogelijk nog sneller kan met kwantumcircuits.
De missie van deze Prometheussen van silicium? Wetenschappelijk onderzoek: kankerbestrijding, thermonucleaire fusie enz. Ze geven machine-learningalgoritmes en neuronennetwerken waaruit taalmodellen bestaan (zoals GPT) een veel grotere rekenkracht (of liever gezegd snelheid) dan de mens om gegevens te berekenen en te verwerken. De machine is in staat om te leren, te ordenen, te abstraheren en dus zeer complexe problemen op te lossen. Armstrong zou zijn LEM nooit hebben kunnen landen zonder de rekennauwkeurigheid van de Apollo Guidance Computer. Al 50 jaar zijn veel van de grote stappen van de mensheid te danken aan elektronische rekenkracht. Maar totdat de Titan van kunstmatige intelligentie ons het vuur van de goddelijke kennis schenkt, moet zijn gargantueske eetlust gestild worden: hij verdubbelt volgens Open AI elke drie tot vier maanden.
De beleggers hebben dit goed begrepen en storten zich op de sector van de ‘rekenkracht’ en de fabrikanten van machines voor het graveren van kostbare wafers (ASML, BESI), die zijn geassembleerd door TSMC en sectorgenoten in opdracht van chipontwerpers als NVIDIA, AMD enz. De club van de 27 grootste spelers in de sector weegt nu evenveel als het gewicht van de gezondheidswaarden in de MSCI World Index: 10% van de index, goed voor 600 miljard dollar jaaromzet, of een waardering van bijna 10 keer de verkoop. Nvidia is nu de op twee na grootste Amerikaanse beurskapitalisatie (1800 miljard dollar). Het ligt voor op Alphabet (dat op de beurs geplaagd wordt door de nieuwe zoekmachine van OpenAI) en zit op de hielen van Apple (2800 miljard dollar), waarvan Warren Buffet een hap aandelen uit zijn Berkshire Hathaway portefeuille heeft verkocht.
De snelheid van de (parabolische) prestatie van de technologiewaarden en de Magnificient Seven (+140% in 12 maanden), de waardering (45 keer de winst per aandeel), de concentratie (de top drie van de S&P500 genereert 75% van de prestaties van de index sinds het begin van het jaar) onthullen de genetische kenmerken van een zeepbel in wording. Daarnaast zijn er de gebruikelijke beslissingen ingegeven door emoties, zoals aankopen gedreven door de angst om niet te participeren in de hausse. Beleggers zijn tenslotte ook maar mensen. Dat gezegd hebbende, kunnen ze net als het autoregressieve voorspellend model van ChatGPT leren van het verleden om zich te wapenen voor de toekomst. De geschiedenis van de moderne financiële zeepbellen leert ons dat we vanaf veelvouden van 50 keer het resultaat voorzichtig moeten zijn wanneer de prestatie in een jaar tijd driecijferig is.
Deze week werd een eerste schot voor de boeg afgevuurd. Een onaangename verrassing over de Amerikaanse kerninflatie was voldoende voor de markt om zijn verwachtingen voor de FED-rente voor 2024 met 17 basispunten te herzien en de Nasdaq (-1,7% dinsdag) 10 keer sterker te corrigeren, vergezeld van een opvering van de Vix tot 16 punten. De verwachtingen voor een getijwisseling bij de FED zijn verschoven van juni naar juli, met niet langer zeven, maar slechts drieënhalve verlagingen verwacht over het jaar. De zelfgenoegzaamheid van de markt ten aanzien van het macro-economische drieledige Goudlokjescenario (desinflatie, zachte overgang van de economische cyclus van 2020 tot 2023 naar een nieuwe en de neutralisering van de beleidsrente) was enkele uren labiel… Tot de kopers weer appetijt kregen. Worden de beleggers vandaag geleid door het prometheïsche vuur van een terugkeer naar gunstigere fundamentals voor de bedrijven? Of is het de gulzigheid naar winst die de overhand krijgt?
