Alexis Grutter en Ludovic Berthe, beheerders, La Financière de l’Echiquier
2022 was een atypisch beursjaar dat de beleggers zwaar op de proef heeft gesteld. In 2023 zullen diezelfde beleggers hun portefeuilles moeten herzien, want het nulrentebeleid stopt en de geldkraan gaat dicht, terwijl er op de achtergrond volatiliteit en onzekerheden blijven bestaan. Een van de mogelijke antwoorden kunnen we vinden in alternatief beheer. Dat ontstond in de tweede helft van de twintigste eeuw en nam fors aan belang toe naarmate de markten diverse crisissen doormaakten, van de oliecrises in de jaren zeventig over de crash van 1987, de internetzeepbel van de jaren 2000, de financiële crisis van 2008 tot de polycrisis waar we in 2022 in terecht zijn gekomen …
Specifieke strategieën
Parallel met de toename van het wereldwijd beheerde vermogen, dat momenteel op meer dan 5.000 miljard dollar wordt geraamd1, heeft de proliferatie van de alternatieve strategieën dit type beheer de mogelijkheid geboden om oplossingen aan te reiken voor heel specifieke beheerstypes of omgevingen, elk met zijn eigen voor- en nadelen.
De meeste alternatieve beheerstrategieën zijn sterk gecorreleerd met risicoactiva, wat in tijden van crisis een probleem kan zijn. We mogen immers verwachten dat die fondsen in woelige tijden een welgekomen decorrelatie in een portefeuille brengen.
Hoewel het verleden leert dat vele van die strategieën niet de verhoopte diversificatie opleveren, is er één strategie die crisis na crisis toch haar deugdelijkheid bewijst: CTA’s (commodity trading advisors). Naast hun decorrelatie met traditionele activa kunnen die systematische strategieën immers positieve rendementen genereren wanneer de markten ontwricht zijn, en zo een deel van de verliezen compenseren die andere strategieën hebben geleden.
Trendvolgers
CTA’s zijn trendvolgers en zijn dus bedoeld om op middellange en lange termijn trends in een groot aantal vermogenscategorieën te volgen, zoals beursindexen, staatsobligaties, valuta’s en grondstoffen, waaraan zij doorgaans zijn blootgesteld via derivaten, in het bijzonder futurescontracten.
Nog een troef is dat zulke beleggingen niet worden beïnvloed door menselijke emoties. De signalen worden systematisch gegenereerd door kwantitatieve modellen, die een systematisch kader scheppen om fouten in menselijk gedrag te voorkomen, zoals te vroeg winst nemen of verliezen te lang laten aanslepen. In het verleden heeft dat kenmerk CTA-fondsen geholpen om positieve rendementen te behalen, in zowel stijgende als dalende markten.
Ten slotte kunnen CTA’s sterk presteren wanneer de marktvolatiliteit hoog is of toeneemt, omdat volatiliteit doorgaans de koersen van alle vermogenscategorieën doet stijgen of dalen. CTA-strategieën zijn zo bijzonder interessant gebleken bij correcties op de markten, zoals tijdens de internetzeepbel tussen 2000 en 2003 of de grote financiële crisis van 2008.
Een CTA hangt echter af van trends. Als die plots omkeren, kunnen ze daar aanzienlijke gevolgen van ondervinden. Bovendien zijn trends moeilijker te benutten wanneer de volatiliteit laag is. Maar in het kader van gediversifieerde portefeuilles hoeft dat geen probleem te zijn, aangezien traditionele activa het in zo’n klimaat doorgaans heel goed doen.
De moeilijke markt in 2022, met een combinatie van renteverhogingen, inflatie en instabiliteit op de markten, was dan weer bevorderlijk voor zo’n strategie. De neerwaartse trends op de aandelen- en de obligatiemarkten en de stijging van de dollar en de grondstoffen konden worden benut, waardoor die aanpak positieve resultaten heeft opgeleverd. Een CTA-strategie biedt niet alleen een eenvoudig alternatief, ze is bovenal bijzonder complementair met traditionele activa en past perfect bij een gediversifieerde portefeuille.
Hogere rentevoeten, een kans voor CTA’s?
2023 wordt ongetwijfeld een jaar vol wendingen en onzekerheden. Wereldwijd zullen door de hogere rentevoeten in heel wat vermogenscategorieën de koersen worden herzien, wat naar onze mening tot bruikbare trends zal leiden. Zo vormen CTA-strategieën een relevant diversificatie-instrument, vooral in complexere periodes, omdat ze niet gecorreleerd zijn met traditionele strategieën. Als de trends na het uitzonderlijke jaar 2022 zouden verzwakken, dan kan het verstandig zijn om voor kwantitatieve fondsen te kiezen die niet alleen trends volgen, maar ook andere rendementsbronnen benutten, fondsen die minder zware klappen krijgen bij een plotse trendbreuk.
Disclaimer: De meningen die in dit document worden geuit, zijn de overtuigingen van de beheerders. LFDE kan hiervoor in geen geval aansprakelijk worden gesteld.
1 Global Alternatives-studie van Willis Towers Watson