Clément Inbona, Fund Manager La Financière de l’Echiquier
De centrale banken namen de afgelopen twee weken vergelijkbare maatregelen. De Europese Centrale Bank gaf op 16 maart het startschot door de richtrente met 50 bp te verhogen. In haar voetsporen volgden de Federal Reserve op 22 maart, met een verhoging met 25 bp, gevolgd door de Britse centrale bank (+25 bp) en tot slot de Zwitserse nationale bank (+50 bp).
De rode draad was dat al die rentebesluiten het traject volgden waar de centrale banken al enkele weken op zinspeelden en voorbijgingen aan de recente onrust in de banksector. Ze sloten ook aan bij de consensusverwachting van economen, al waren de verschillen in hun prognoses wel groter dan gewoonlijk.
De betreffende centrale banken hebben daarmee stuk voor stuk besloten om vast te houden aan hun koers, afgezien van enkele gerichte concessies om de liquiditeit te versterken in de banksector, die wordt geplaagd door een golf van wantrouwen. Ze hebben er dus voor gekozen het tempo van de renteverhogingen niet te vertragen, want dat had de indruk kunnen wekken dat er aan de horizon grotere risico’s opdoemden dan beleggers in het vizier hadden. Hadden ze de rente daarentegen sterker opgetrokken dan verwacht, dan zouden ze de indruk kunnen wekken dat ze volledig blind zijn voor de moeilijke tijden die de banken doormaken.
Het moet gezegd dat de monetaire besluitvorming meer kunst dan wetenschap is. Vaak is het immers zaak de kool en de geit te sparen door het beleid zo uit te leggen dat iedereen er zijn meug in vindt. Een goed voorbeeld daarvan zijn de uitspraken van Christine Lagarde, die verklaarde dat de ECB zowel “vastbesloten is de inflatie terug te brengen naar de doelstelling van 2% op middellange termijn” als “de huidige spanningen op de markt van nabij volgt en klaar staat om zo nodig te reageren”. Dat klinkt als “en-en”.
Die spagaat vindt ook zijn oorsprong in het feit dat de banken de komende maanden ongetwijfeld minder happig zullen zijn om krediet te verlenen en dus de economie te financieren. Het is alleen nog te vroeg om in te schatten hoe hard zij op de rem zullen trappen. Na de recente gebeurtenissen zijn de banken kwetsbaarder en zullen zij strengere voorwaarden opleggen voor kredieten, wat de facto neerkomt op een ‘onzichtbare’ renteverhoging.
In maart 2021 greep ECB-bestuurder Fabio Panetta terug naar de hit ‘Harder, better, faster, stronger’ van Daft Punk om de verruimende maatregelen te verantwoorden die de groei en inflatie in de eurozone moesten aanwakkeren. Twee jaar later put Christine Lagarde op haar beurt uit de discografie van het beroemde gehelmde duo, met de hit ‘Too long’. De context is echter helemaal anders – de eurozone wordt overspoeld door inflatie en dat vraagt meer dan ooit om een restrictief beleid. De jongste renteverhoging werd dan ook aangekondigd met de zin “De inflatie blijft naar verwachting te lang te hoog”.
In het verleden luidde het oordeel van beleggers bij een verkrapping van het monetaire beleid meestal “too late, too far, too long”. Zij vinden met andere woorden dat de centrale banken te laat ingrijpen en vervolgens de rente te veel verhogen en daar te lang mee doorgaan. Laten we hopen dat het ditmaal anders zal gaan, zo niet lijkt een recessie binnen enkele kwartalen onvermijdelijk … tenzij de centraal bankiers “Get lucky”.
