Thomas Planell, Beheerder – Analist DNCA Investments.
“Voor het eerst zou de mensheid iets kunnen ontdekken dat intelligenter is dan zichzelf”, verklaart een enthousiaste Masayoshi Son.
Nee, de meerderheidsaandeelhouder van SoftBank verwijst niet naar de intrigerende ontdekking van de James Webb-telescoop, die op 120 lichtjaar van de aarde koolstof ontdekte op een ijsmaan van Jupiter, wat wijst op mogelijk leven.
De 65e rijkste man ter wereld zoekt het echter niet zo ver en heeft het over silicium en chips. Die zouden een artificiële intelligentie huisvesten die nu al superieur is aan de onze, met de belofte van uitzonderlijke productiviteitswinsten, antwoorden op onoplosbare problemen en een oneindige omzetgroei voor bedrijven die blootgesteld zijn aan dit thema.
Na jaren van financiële tegenvallers voor zijn venture capital-fonds, een van de grootste ter wereld, heeft de man met 500 participaties reden tot glimlachen. De beursgang van ARM, in handen van Softbank, waartoe werd besloten na de mislukte toenadering met Nvidia, is een succes (+25% voor zijn eerste noteringsdag). De markten kopen het progressieve optimisme van de oprichter van het fonds Global Vision: het is moeilijk om betere prestaties te vinden dan die van Nasdaq.
Het is nog te vroeg om te zeggen of de ramingen van de commerciële opportuniteiten te optimistisch zullen blijken of net alle verwachtingen zullen overtreffen …
In afwachting lijkt de marktconcentratie één ding aan te tonen: het enthousiasme voor het thema artificiële intelligentie stelt onze collectieve intelligentie danig op de proef. Achter de rally van de Nasdaq schuilen 10 waarden die 80% van de prestatie verklaren. 10 waarden die voor meer dan een derde van de beurskapitalisatie van de S&P500-index wegen (tegenover 26% vóór de crisis van 2008): dat is een record sinds de zeepbel van de jaren 2000. 10 waarden die gemiddeld 50 keer de toekomstige resultaten kapitaliseren!
Het is ook nog te vroeg om te beoordelen welke gevolgen de grootschalige inzet van kunstmatige intelligentie zal hebben voor de samenleving. Maar één ding is zeker: op korte termijn dreigt AI het eeuwige conflict tussen kapitaal en arbeid te verergeren.
De stakingen in de Amerikaanse autosector (die de komende maanden een paar basispunten zouden kunnen kosten voor de Amerikaanse economie) en de krachtmeting tussen Elon Musk en de baas van de vakbond United Auto Workers (Shawn Fain) vormen dan ook een interessante illustratie van de sociaaleconomische spanningen die ons te wachten staan.
Voor de vakbondsman, die wijst op de jaarlijkse bezoldiging van de bedrijfsleiders in de sector ($ 22 mln. bij Ford, $ 25 mln. bij Stellantis, $ 29 mln. bij General Motors), komen we in een tijdperk terecht waarin “de eeuwenoude trend van toenemende ongelijkheid voorbij is”.
Deze sterk inflatoire periode, waarin de winstmarges op recordniveaus evolueren, waarin de werkloosheid sinds de tweede helft van de vorige eeuw op een laag pitje staat, zou een loonstijging van 40% rechtvaardigen voor gesyndiceerde werknemers. Dat zou overeenstemmen met een arbeidskost van $ 136 tegenover $ 66 momenteel gemiddeld in de Amerikaanse auto-industrie, $ 55 voor de Aziatische werknemers en $ 45 bij Tesla!
Waarop Elon Musk graag reageert door te verwijzen naar het aantal werknemers dat miljonair is geworden dankzij hun stock-options in Tesla…
Het is moeilijk voor de werknemer, die al af te rekenen krijgt met de digitalisering van de economie, om zich volledig aan te sluiten bij de progressieve visie van Masayoti Son, die stelt dat “AI ons zal helpen vele problemen op te lossen die we vroeger niet konden oplossen”…
Op dit moment, en nog vele jaren, moeten we erkennen dat de langetermijnbestemming van onze instellingen, of ze nu openbaar of privé zijn, heel vaak wordt gevormd door de beslissingen van hun leiders die worden genomen tijdens een ernstige crisis.