Enguerrand Artaz, Fund Manager, La Financière de l’Echiquier.
“De Raad van Bestuur is van mening dat de basisrentetarieven van de ECB een niveau bereikt hebben dat, indien aangehouden voor een voldoende lange periode, een substantiële bijdrage gaat leveren aan de tijdige terugkeer van de inflatie naar de doelstelling.” Met die zin in het persbericht over het jongste rentebesluit zegt de Europese Centrale Bank in niet mis te verstane bewoordingen dat de renteverhoging met 25 bp van 14 september zo goed als zeker de laatste van deze verkrappingscyclus was. De Amerikaanse Federal Reserve (de Fed) zal waarschijnlijk dezelfde lijn volgen. Die vergadert op 19 en 20 september en zal de rente naar verwachting niet verder optrekken. Er heerst weliswaar nog wat twijfel over de vergadering van november, maar gelet op de recentste macro-economische cijfers lijkt de kans groot dat ook haar cyclus van renteverhogingen voltooid is. De Australische nationale bank liet begin deze maand de richtrente voor de derde maand op rij ongemoeid en lijkt eveneens de pagina van de monetaire verkrapping te hebben omgeslagen. Ook elders staan de neuzen in die richting. Na een gestage renteklim van anderhalf jaar, lijken de monetaire autoriteiten van de wereld de piek te hebben bereikt.
Daarmee is de klimpartij echter nog niet voorbij. De centrale banken zullen de richtrente in eerste instantie op het huidige hoge niveau handhaven. Die evenwichtsoefening op grote hoogte zal worden voortgezet tot ze zekerheid hebben dat de inflatiestorm wel degelijk is gaan liggen, al moeten ze er daarbij over waken niet te worden weggeblazen door de steeds hevigere rukwinden van de economische vertraging. De ECB, die haar groeiverwachtingen voor 2023 en 2024 fors heeft verlaagd, zou zich al snel in die ongemakkelijke positie kunnen bevinden. De Duitse economische motor is stilgevallen en bevindt zich sinds het tweede kwartaal in recessie, overal in de eurozone stokken de consumentenbestedingen en de arbeidsmarkt blijft tot nader order wel solide, maar de inkoopmanagersindices zijn bedrukt.
Aan de overkant van de Atlantische Oceaan zit de Fed op het eerste gezicht in een comfortabelere positie. De meeste beleggers verwachten dat de Amerikaanse centrale bank erin slaagt de inflatie te beteugelen én de economie een zachte landing te laten maken. In werkelijkheid balanceert de Amerikaanse economie echter op een uiterst wankele rotspunt. De grootschalige herstelplannen na de coronacrisis stuwden haar naar ongeziene hoogten, maar nu doemen aan de horizon drie onheilspellende wolken op: de komende maanden zal de consumptie naar verwachting sterk terugvallen, terwijl de begrotingsstimuli afnemen en de arbeidsmarkt barsten begint te vertonen.
Om niet op de top door dat naderende onweer te worden overvallen, zullen de centrale banken al snel moeten overwegen om aan de laatste etappe te beginnen: de afdaling. Daarvoor tekenen zich twee mogelijkheden af. In het ideale scenario neemt de inflatie verder af zonder dat de economie bruusk tot stilstand komt – dan kunnen de centrale banken soepel afdalen door de rente stap voor stap te verlagen, zodat de reële rente dicht bij het neutrale niveau blijft. In een pessimistischer scenario verliest de economie haar houvast en moeten de centrale banken opnieuw als veiligheidsanker fungeren en ingrijpen om de val te stuiten … en de landing zo pijnloos mogelijk te laten verlopen.
