Coline PAVOT, Head of ESG Research bij La Financière de l’Echiquier (LFDE)
Wat is dit syndroom dat bijna 60% van de jonge Amerikanen treft1? Het heet eco-angst2, een term die in de jaren ’90 werd bedacht en afgelopen voorjaar in het woordenboek werd opgenomen, om de angst te beschrijven van mensen die zich zorgen maken over de wereldwijde ecologische crisis en de gevolgen daarvan. Een echt probleem voor de volksgezondheid, volgens Martin Hirsch, voormalig directeur-generaal van de Parijse ziekenhuizen. Waar komt deze nieuwe ziekte vandaan? Wat zijn de gevolgen en de remedies? Dit zijn slechts enkele van de vragen die we zullen proberen te beantwoorden.
HET PROBLEEM BEGRIJPEN
Dit wereldwijde fenomeen neemt al enkele jaren toe. Een groeiend aantal mensen lijdt aan eco-angst, zodanig dat het hun geestelijke gezondheid en levenskwaliteit aantast. Er kan een scala aan verschijnselen worden waargenomen, van eenvoudige angst voor klimaatverandering tot diepe depressie. Deze “groene depressie” treft alle sociale en economische klassen, met een oververtegenwoordiging van jongeren, die zich steeds meer zorgen maken over milieukwesties. Angst voor de toekomst, gevoelens van machteloosheid en problemen om zichzelf een plaats te geven in een wereld die wordt geteisterd door natuurrampen zijn allemaal een essentieel onderdeel van deze pathologie, die vaak verkeerd wordt begrepen en tot isolatie kan leiden.
DE WORTELS VAN HET PROBLEEM
“Je wordt niet eco-angstig geboren, je wordt eco-angstig als je je bewust wordt van de situatie”, legt Dr. Alice Desbiolles uit in haar boek over dit fenomeen3. Het is waar dat de bevindingen van wetenschappers steeds alarmerender worden en dat de gevolgen van klimaatverandering (hittegolven, bosbranden, enz.) steeds sterker en zichtbaarder worden. Geconfronteerd met de omvang van de situatie vinden mensen met eco-angst het moeilijk om zichzelf in de toekomst te projecteren. Ze verliezen de hoop in de impact van hun acties, geconfronteerd met een overheidsbeleid dat te afwachtend is en vaak voorbijgaat aan sociale rechtvaardigheid. Deze ongerustheid is begrijpelijk, aangezien de kans om de stijging van de temperatuur wereldwijd te beperken tot 1,5°C met de dag verderaf lijkt. Is eco-angst dan niet gewoon een normale reactie op een abnormale realiteit?
ACTIE ALS REMEDIE VOOR HET PROBLEEM
Deze angst kanaliseren in kracht lijkt de meest effectieve remedie te zijn. Om te beginnen raden we aan om uit ons isolement te komen. Praten over je twijfels en angsten en ze delen binnen een groep die misschien dezelfde gevoelens deelt, lijkt een eerste stap op weg naar verlossing. De volgende stap is vaak actie ondernemen. Er zijn veel verschillende manieren om actie te ondernemen. Terwijl sommige mensen besluiten om van baan te veranderen om een zinvollere baan te vinden, kiezen anderen voor een meer militante vorm van betrokkenheid. Het delen van kennis over deze onderwerpen om zoveel mogelijk mensen bewust te maken, zoals we bij La Financière de l’Echiquier (LFDE) doen via een aantal educatieve initiatieven zoals de “School of SRI” en de “Climate School”4 die in 2022 werd gelanceerd, lijkt ook een oplossing. Door deze kennis door te geven, kunnen zoveel mogelijk mensen worden gemobiliseerd om in actie te komen, bijvoorbeeld door te kiezen voor beleggingen in oplossingen met een positieve impact.
Verantwoord beleggen voegt een extra dimensie toe aan ons werk als vermogensbeheerders. Sinds enkele jaren gaat het de goede kant op. We zien met enthousiasme een aanzienlijke toename van het aantal beleggingsfondsen die zich engageren, gedreven door steeds veeleisender klanten. We werken dagelijks met een groeiend aantal bedrijven die zich sterk inzetten voor hun transitie. Dit gevoel van richting en collectief momentum zorgt ervoor dat we niet wegzakken in angst en stelt onze teams in staat om hun energie te blijven mobiliseren voor een duurzamere wereld.
1Climatic Change, 2020
2Eco-angst gaat over de toekomst, terwijl solastalgie meer gaat over onrust achteraf.
3L’éco-anxiété. Vivre sereinement dans un monde abîmé, Fayard, 2020
4 Opleidingsprogramma’s voor klanten en partners van LFDE in Frankrijk.