Door Gregor M.A. Hirt, Global CIO Multi Asset bij Allianz Global Investors.
In het afgelopen weekend is het gezag van president Poetin in Rusland uitgedaagd door Jevgeni Prigozjin en zijn Wagner Group van huurlingen die eerder loyaal waren aan de Russische leider. Hoewel beide partijen een stap terug deden, herinnert de situatie ons aan de spanningen in Rusland en de belangrijke vragen over de institutionele duurzaamheid van Poetins regime.
Al met al blijft de situatie onduidelijk, met een verhoogde kans op extreme uitkomsten: aan de ene kant kan Rusland meer geïnteresseerd zijn in een onderhandelde uitkomst in Oekraïne, om zich weer te richten op binnenlandse kwesties en tegelijkertijd minder weerbaar te lijken tegen een langetermijnconflict. Aan de andere kant bestaat het risico dat Poetin het gevoel heeft dat hij krachtdadig moet overkomen en daarom zijn toevlucht neemt tot nog brutalere acties om Oekraïne en de twijfelaars “tot voorbeeld te strekken”.
Wat is de impact op de financiële markten? Als Prigozjin en een groep rechtse Russische nationalisten de macht zouden overnemen van Poetin, zou dat de markten zeker flink hebben opgeschud.
Beleggers zijn echter nogal zelfgenoegzaam geworden over de situatie en de potentiële risico’s in verband met de oorlog van Rusland in Oekraïne, of het nu gaat om de gaslevering in de winter van 2024 of het gebrek aan landbouwgoederen en kunstmestproductie in een jaar met recordhoge temperaturen en het fenomeen El Nino. Gezien de recente omgeving van zeer lage volatiliteit en de nieuwe waarschuwingen van centrale banken vorige week dat de kerninflatie nog steeds boven hun doelen lag, zou het goed kunnen dat we de week nerveus beginnen: Beleggers zullen de impact van de muiterij van Wagner analyseren, beginnen te anticiperen op de volgende barsten in het regime van Poetin en hun geopolitieke analyse opnieuw in evenwicht brengen. Het is duidelijk dat in zo’n omgeving veilige havens zoals goud, de Amerikaanse dollar en Amerikaanse Treasuries de winnaars kunnen zijn, terwijl meer risicovolle activa onder druk kunnen komen te staan.
In dit stadium is het grootste risico voor de markten een snelle opleving van de volatiliteit, die op de S&P500 het laagste niveau sinds begin januari 2020 heeft bereikt. De recente lage niveaus hebben meer langetermijnbeleggers – vooral risicobeleggers – in staat gesteld om de markt opnieuw te betreden. Ook veel hedgefondsen die in de afgelopen twee tot drie weken capituleerden op hun shortposities door recordposities in aandelen te kopen, zouden op het verkeerde been kunnen worden gezet. Tot slot kunnen momentumbeleggers die positief zijn geworden over risicovolle activa op sleeptouw worden genomen door een scherpe stijging van de volatiliteit.
Een andere activaklasse die we op de voet moeten volgen is olie. De West Texas Intermediate noteerde rond de USD 70 per vat, vooral door de vrees voor een recessie – die zich nog niet heeft gemanifesteerd – en doordat Rusland erin slaagde om meer op de markt te brengen dan verwacht. Toch is dit niveau niet voldoende voor Saoedi-Arabië, dat massaal heeft ingegrepen in het aanbod door volumes weg te nemen die overeenkomen met de volledige vernietiging van de vraag tijdens de Grote Financiële Crisis 15 jaar geleden, terwijl de VS zijn strategische reserves in de komende maanden zou moeten heropbouwen – op een moment dat het driving season voor de deur staat. Voor olie zal elke onzekerheid over de productiecapaciteit van Rusland duidelijk ondersteunend werken.
Tot slot heeft de euro onlangs geprofiteerd van goedkope waardering en beleggers geven de voorkeur aan een trend richting EURUSD 1,10. Maar door de recente waarschuwingen van de Fed over inflatie en solide longposities van beleggers loopt de USD zeker risico op een zwakte op de korte termijn, vooral omdat de USD de neiging heeft om goed te presteren in tijden van hogere volatiliteit. In dit opzicht blijven we positief voor de JPY, die er ook aantrekkelijk uitziet nu de JPY in het licht van de recente Amerikaanse bankencrisis een deel van zijn status als veilige haven heeft herwonnen.